Οικονομία

Στάσσης: Πώς οι επενδύσεις 12 δισ. στη Δυτική Μακεδονία θα μεταμορφώσουν τη ΔΕΗ και τη χώρα

Σε μια νέα εποχή βάζει την Ελλάδα η ΔΕΗ με ένα τολμηρό και επαναστατικό επενδυτικό πλάνο, που φιλοδοξεί να μεταμορφώσει τη Δυτική Μακεδονία σε Powertech κέντρο, ένα μοναδικό στην Ευρώπη τεχνολογικό οικοσύστημα και να μετατρέψει την εταιρεία σε μια εταιρεία μεγάλων αποδόσεων την επόμενη δεκαετία. Με επενδύσεις €5,75 δισ., η εταιρεία δημιουργεί ένα νέο πρότυπο πράσινης ανάπτυξης, με επίκεντρο τις τεχνολογικές υποδομές. Πυλώνας αυτού του σχεδίου είναι η ανάπτυξη ενός Mega Data Center ισχύος 300 MW με δυνατότητα επέκτασης σε Giga Data Center ισχύος 1.000 MW, ένα έργο που συνδυάζει τεχνολογική και ενεργειακή υπεροχή, σηματοδοτώντας την ισχυρή ανάπτυξη της ΔΕΗ ως ηγέτιδα PowerTech εταιρεία. Το νέο επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ, σύμφωνα μη πηγές, έχουν αγκαλιάσει οι μεγάλοι επενδυτές της ΔΕΗ, και το βρίσκουν τεκμηριωμένο και υλοποιήσιμο, ενώ εκτιμάται ότι για τη χρηματοδότησή του είναι μεγάλο το επενδυτικό και χρηματοδοτικό ενδιαφέρον. Πέρα όμως από τη σημασία του για τις αποδόσεις της ΔΕΗ, το νέο πλάνο θα λειτουργήσει ως καταλύτης για τον οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό της περιοχής, για την πλήρη αναγέννηση μιας περιοχής που έδωσε στην Ελλάδα ενέργεια για 70 χρόνια. Τώρα, θα δίνει πράσινη ενέργεια, τεχνολογία και ευκαιρίες ζωής για τις επόμενες γενιές. Ταυτόχρονα, δημιουργεί μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα, να ηγηθεί των τεχνολογικών εξελίξεων και να γίνει πόλος έλξης για την αφρόκρεμα των εταιρειών τεχνολογίας. Κόμβος η Δυτική Μακεδονία Ο Όμιλος ΔΕΗ μετασχηματίζει τη Δυτική Μακεδονία σε κόμβο ψηφιακής και ενεργειακής τεχνολογίας και κάνει ένα άλμα προς το μέλλον, με στόχο ηγείται όχι μόνο στην παραγωγή ενέργειας αλλά και στις ανάγκες για αποθήκευση δεδομένων που δημιουργεί η εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ταυτόχρονα δημιουργεί τις συνθήκες για μεγάλη αύξηση της απασχόλησης στην περιοχή, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα από εταιρείες software development, μηχανικούς ΑΙ και άλλες νεοφυείς εταιρείες που συνήθως ακολουθούν ένα data center, πόσο μάλλον ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Το mega data center που θα κατασκευάσει η ΔΕΗ θα αποτελέσει έναν τεχνολογικό πυρήνα που θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης τεχνολογίας και καινοτομίας για την περιοχή. Υπολογίζεται ότι για κάθε μία καινούργια θέση σε data center δημιουργούνται πέντε στην περιοχή. Η εκκίνηση της υλοποίησης των επενδύσεων στα Data Centers, τοποθετείται με την ολοκλήρωση της συμφωνίας με έναν από τους 5-6 HyperScalers (εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και παροχής υπηρεσιών Cloud) όπως οι Meta, Amazon, Oracle, Apple, OpenAi, Google, κάτι που τοποθετείται την επόμενη διετία. Ακολούθως θα κατασκευαστεί το Data Center και τα σύνοδα ενεργειακά έργα και μέχρι το 2030, η ΔΕΗ θα έχει αλλάξει πρόσωπο. Η επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχουν οδηγήσει σε μια πρωτοφανή αύξηση της ζήτησης για Data Centers παγκοσμίως. Σύμφωνα με τις εκθέσεις των Cushman & Wakefield και McKinsey, η παγκόσμια ζήτηση προβλέπεται να ξεπεράσει τα 200 GW μέχρι το 2030, εκ των οποίων περίπου 35 GW θα αφορούν αποκλειστικά στην Ευρώπη. Ωστόσο, τα επιβεβαιωμένα έργα είναι λίγα, λόγω ελλείψεων σε κατάλληλες τοποθεσίες και ενεργειακή επάρκεια, δημιουργώντας ένα μεγάλο επενδυτικό κενό. Γιατί οι πρώην λιγνιτικές περιοχές είναι ιδανικές για data center Ο Όμιλος ΔΕΗ πρωτοπορεί προχωρώντας σε μία κολοσσιαία επένδυση σε μία περιοχή, που αποτελεί την ιδανική τοποθεσία, καθώς συγκεντρώνει σπάνια και στρατηγικά πλεονεκτήματα: Ενώ η μεγάλη έκταση είναι μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες για την ανέγερση ενός τόσο μεγάλου Data Center, η ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονίας συνδυάζει την κατοχή γης και ταυτόχρονα την ενεργειακή υποδομή. Μάλιστα πρόκειτια για βιομηχανική γη, που είναι άμεσα διαθέσιμη, χωρίς αδειοδοτικά εμπόδια. Οι πολλαπλές πηγές παραγωγής ενέργειας, αποτελούν ένα ακόμη πλεονέκτημα, αφού εκεί είναι διαθέσιμο διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο (ΑΠΕ, φυσικό αέριο, μπαταρίες, αντλησιοταμίευση, ΣΗΘΥΑ). Η περιοχή έχει και διασυνδέσεις του ΑΔΜΗΕ, ένα εξαιρετικά ισχυρό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας, αλλά και δίκτυο Φυσικού Αερίου και δίκτυο Οπτικών Ινών Επίσης, διαθέτει και νερό, αφού υπάρχουν και οι υδάτινοι πόροι, που είναι απαραίτητοι για την ψύξη, καλύπτονται και οι ανάγκες Τηλεθέρμανσης στην περιοχή ενώ διαθέτει και το έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό, το εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό με πολυετή εμπειρία σε μεγάλα έργα. Η πρώτη φάση: Mega Data Center 300MW Το νέο επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ για νέες ψηφιακές υποδομές θα εξελιχθεί σε δύο φάσεις: Σε πρώτη φάση, ο Όμιλος ΔΕΗ σχεδιάζει ένα Mega Data Center ισχύος 300 MW στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στο οικόπεδο που σήμερα βρίσκεται η αυλή λιγνίτη του σταθμού. Πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η επένδυση ύψους περίπου €2,3 δισ. μπορεί να ολοκληρωθεί σε μόλις δύο χρόνια από τη δέσμευση με έναν hyperscaler. Ήδη, ο Όμιλος ΔΕΗ βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με hyperscalers που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Το έργο θα προχωρήσει αφού υπογραφεί δεσμευτική συμφωνία. Με συνολική έκταση κτιρίου 50.000 τ.μ., το mega data center θα μπορεί να καλύψει ανάγκες τεχνολογικών ομίλων για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης και υπηρεσίες cloud. Η παροχή της ενέργειας στο mega data center θα γίνεται απευθείας από τις μονάδες παραγωγής (behind-the-meter), όχι το δίκτυο. Με αυτό τον τρόπο οι ανάγκες του δεν θα επιβαρύνουν το εθνικό σύστημα ενέργειας. Για τις ενεργειακές ανάγκες του mega data center θα υλοποιηθούν επιπλέον δύο έργα: η αναβάθμιση της μονάδας Πτολεμαΐδα 5 από 350 MW σε CCGT 500 MW και νέα μονάδα φυσικού αερίου 100 MW (OCGT) στον Άγιο Δημήτριο. H ανάπτυξη μεγάλων Data Centers (ειδικά AI Data Centers) δημιουργεί δύο βασικές προκλήσεις: την επιβάρυνση του δικτύου (grid) και την εμπορική επίπτωση στην αγορά ενέργειας. Οι mega χρήστες απορροφούν μεγάλη ποσότητα ενέργειας, επιβαρύνοντας το δίκτυο και αυξάνοντας τις τιμές για τους υπόλοιπους καταναλωτές. Η λύση είναι η παραγωγή ενέργειας behind-the-meter, μοντέλο που υιοθετεί η ΔΕΗ. Η δεύτερη φάση: Προοπτική αναβάθμισης σε Giga Data Center 1.000 MW Το αρχικό έργο των 300 MW θα έχει τη δυνατότητα επέκτασης σε 1.000 MW (Giga Data Center), εφόσον υπάρξει δέσμευση από hyperscalers. Η επέκταση αυτή θα απαιτήσει επιπλέον επένδυση €5,4 δισ. και για να υποστηριχθεί θα χρειαστούν και επιπλέον επενδύσεις €1,2 δισ. σε μονάδες ενέργειας στο χώρο της Πτολεμαΐδα 5 και στον Άγιο Δημήτριο. Ένα giga data center αποτελεί μεγάλο έργο σε παγκόσμιο επίπεδο. Θέσεις εργασίας Τα ενεργειακά έργα που ανακοίνωσε η ΔΕΗ σηματοδοτούν τη νέα εποχή καθαρής ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία. Περιλαμβάνουν επενδύσεις €3,5 δισ. για πάνω από 3.000 MW εγκατεστημένη ισχύ από ΑΠΕ και νέες σύγχρονες μονάδες συμβατικής και εναλλακτικής παραγωγής και 860 MW αποθήκευση ενέργειας. Οι επενδύσεις αυτές αναμένεται να δημιουργήσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή και εκατοντάδες μόνιμες θέσεις κατά τη λειτουργία των έργων. Αν σε αυτές προστεθούν και οι θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από το mega data center 300 ΜW, τότε οι νέες άμεσες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται στην περιοχή ανέρχονται σε 10.000 κατά την κατασκευή και 1.200 κατά τη λειτουργία. Με την υλοποίηση του giga data center των 1000 MW, οι συνολικές άμεσες θέσεις εργασίας από όλα τα έργα της ΔΕΗ στην περιοχή, ενεργειακά και τεχνολογικά, υπολογίζονται σε 20.000 κατά την κατασκευή και 2.000 κατά τη λειτουργία. Επιπλέον, στην απασχόληση στην περιοχή θα πρέπει να προστεθεί και το οικοσύστημα από εταιρείες software development, μηχανικούς ΑΙ και άλλες νεοφυείς εταιρείες που συνήθως ακολουθούν ένα data center, πόσο μάλλον ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Το mega data center που θα κατασκευάσει η ΔΕΗ θα αποτελέσει έναν τεχνολογικό πυρήνα που θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης τεχνολογίας και καινοτομίας για την περιοχή. Υπολογίζεται ότι για κάθε μία καινούργια θέση σε data center δημιουργούνται πέντε στην περιοχή. Μία νέα εποχή πράσινης και τεχνολογικής ανάπτυξης για τη Δυτική Μακεδονία Η δημιουργία ενός mega data center στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας μπορεί να αλλάξει το προφίλ της περιοχής και να δώσει νέες αναπτυξιακές προοπτικές σε πολλά επίπεδα. Τα νέα ενεργειακά έργα της ΔΕΗ και το mega data center δεν θα δημιουργήσουν απλώς νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή. Οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν είναι θέσεις εργασίας στην τεχνολογία, υψηλής εξειδίκευσης και καλά αμειβόμενες. Παράλληλα, δημιουργούνται έμμεσες θέσεις εργασίας. Υπολογίζεται ότι κάθε άμεση θέση εργασίας υποστηρίζει περισσότερους από 20 διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας όπως τεχνικοί υποστήριξης, υπηρεσίες εστίασης και στέγασης, courier, ασφάλεια κλπ. Η αξία του real estate θα αυξηθεί, θα αναπτυχθούν νέες εμπορικές χρήσεις και οι τοπικές επιχειρήσεις θα ενισχυθούν λόγω αυξημένης ζήτησης υπηρεσιών. Σε μία περιοχή που τα τελευταία χρόνια είχε συνηθίσει να βλέπει τους νέους της να φεύγουν για τα μεγάλα αστικά κέντρα για ανεύρεση εργασίας, θα συμβεί η αντίστροφή πορεία με επιστροφή νέων ανθρώπων στην περιοχή για αναζήτηση εργασίας. Εξίσου σημαντική είναι η πλήρης απολιγνιτοποίηση, η αποκατάσταση των εδαφών των ανενεργών ορυχείων και η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και σύγχρονες μονάδες. Η Δυτική Μακεδονία που για δεκαετίες είχε συνδέσει το όνομά της με την καύση του λιγνίτη, θα μπορεί να σχεδιάσει την επόμενη μέρα βιώσιμης ανάπτυξής της με πολλαπλά οφέλη από τον τουρισμό μέχρι την προσέλκυση άλλων επενδύσεων. Το επενδυτικό πλάνο της ΔΕΗ λειτουργεί ως καταλύτης για τον οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό της περιοχής. Είναι ο καταλύτης για μια πλήρη αναγέννηση μιας περιοχής που έδωσε στην Ελλάδα ενέργεια για 70 χρόνια. Τώρα, θα δίνει πράσινη ενέργεια, τεχνολογία και ευκαιρίες ζωής για τις επόμενες γενιές. Όπως το Bilbao στη Χώρα των Βάσκων και το Cardiff στην Ουαλία, που επανεφηύραν την οικονομία τους μετά την πτώση της βιομηχανίας, έτσι και η Δυτική Μακεδονία μπορεί να μετατραπεί από κέντρο παραγωγής λιγνίτη σε ένα σύγχρονο, πρότυπο κέντρο ψηφιακής και πράσινης ανάπτυξης. Ο μετασχηματισμός του Ομίλου ΔΕΗ σε Powertech εταιρεία Η ΔΕΗ επεκτείνεται δυναμικά και μεταμορφώνεται σε Powertech, συνδυάζοντας τεχνολογική καινοτομία με σύγχρονη πράσινη ενεργειακή υποδομή. Το έργο του Data Center στη Δυτική Μακεδονία αποτελεί την πιο χαρακτηριστική έκφραση αυτής της νέας στρατηγικής, σηματοδοτώντας τη δημιουργία ενός πρωτοποριακού οικοσυστήματος που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ψηφιακής εποχής και της τεχνητής νοημοσύνης. Η στρατηγική αυτή συμπληρώνεται από μια σειρά πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ελλάδας, ενισχύοντας την τεχνολογία και τη συνδεσιμότητα. Τα εν εξελίξει έργα του Ομίλου περιλαμβάνουν: FTTH – Fiber to the Home: Η ΔΕΗ, μέσω της θυγατρικής της FiberGrid, επενδύει δυναμικά στη δημιουργία ενός πανελλαδικού δικτύου νέας γενιάς (100%) οπτικών ινών μέχρι το σπίτι. Το δίκτυο FTTH έχει ήδη φτάσει τα 650.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ ο στόχος για το 2025 είναι να ξεπεράσουν το 1,5 εκατομμύριο, με τελικό στόχο τα 3 εκατ.. Η υποδομή αυτή υποστηρίζει τις ανάγκες υπερυψηλών ταχυτήτων και ενισχύει τις βάσεις για την Gigabit Κοινωνία. Το δίκτυο αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς σε όλη την Ελλάδα. East-to-Med Data Corridor: Η ΔΕΗ συμμετέχει ενεργά στο διεθνές έργο East to Med Data Corridor, το οποίο αναπτύσσει ένα υποθαλάσσιο και χερσαίο καλώδιο οπτικών ινών διεθνών χωρητικοτήτων που θα συνδέει την Ευρώπη με την Ασία. Το έργο καθιστά την Ελλάδα ανατολική πύλη δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύοντας τη γεωστρατηγική της θέση. Το East to Med Data Corridor αναβαθμίζει την ψηφιακή διασυνδεσιμότητα και δημιουργεί νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη τεχνολογικών υποδομών. Data In Scale και Data Center στην Αττική με την DAMAC: Ο Όμιλος ΔΕΗ και η EDGNEX Data Centers της DAMAC ίδρυσαν την κοινή εταιρεία Data In Scale, με σκοπό την ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου Data Center στα Σπάτα Αττικής. Η πρώτη φάση της επένδυσης, ύψους €150 εκατ., περιλαμβάνει υποδομή 12,5 MW, με προοπτική επέκτασης στα 25 MW. Η κατασκευή ξεκινά εντός του 2025 και στόχος είναι η κάλυψη της συνεχώς αυξανόμενης ζήτησης για cloud υπηρεσίες και λύσεις αποθήκευσης δεδομένων. Το έργο ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως κόμβου ψηφιακής υποδομής στη ΝΑ Ευρώπη, αξιοποιώντας τις συνέργειες καθαρής ενέργειας, τεχνογνωσίας real estate και τεχνολογιών αιχμής. Olympus AI – Τεχνητή Νοημοσύνη ως Υπηρεσία (AI-as-a-Service): Ο Όμιλος ΔΕΗ έχει ιδρύσει την εταιρεία Olympus AI, με στόχο την ανάπτυξη λύσεων τεχνητής νοημοσύνης ως υπηρεσία (AI-as-a-Service). Το Olympus AI Project αποτελεί μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που εστιάζει στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης ενέργειας, την ενίσχυση της καινοτομίας και τη δημιουργία ψηφιακών εργαλείων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της νέας ενεργειακής και τεχνολογικής εποχής. Το εγχείρημα αυτό εντάσσεται στο ευρύτερο όραμα του Ομίλου να συνδυάσει την ενεργειακή του εμπειρία με προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες, συμβάλλοντας καθοριστικά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της χώρας. Παράλληλα, η ΔΕΗ συμμετέχει στο DCFlex της EPRI, μία διεθνή πρωτοβουλία που συνδέει τη λειτουργική ευελιξία των data centers με την αξιοπιστία των ενεργειακών συστημάτων. Μέσα από αυτές τις δράσεις, ο Όμιλος ΔΕΗ ενσωματώνει την ενεργειακή του εμπειρία με σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, προωθώντας την οικονομική ανάπτυξη και ενισχύοντας τη θέση του ως βασικός παράγοντας της ψηφιακής και ενεργειακής μετάβασης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Τα ενεργειακά έργα του Ομίλου ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία Έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα του 21ου αιώνα. Πέραν της ανάγκης να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν μονόδρομο και για έναν απλό και πρακτικό λόγο: είναι πλέον φθηνότερες σε σχέση με τις παραδοσιακές μορφές ενέργειας. Πιο προσιτές και πιο τεχνολογικά ώριμες από ποτέ, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν τη βασική επιλογή για την εξασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού με ενέργεια της Ευρώπης. Στον βορρά η Ευρώπη μπορεί να παράγει ρεύμα από τον άνεμο, στο νότο ο ήλιος είναι η κύρια πηγή καθαρής ενέργειας. Ο ρόλος της Δυτικής Μακεδονίας για την ανάπτυξη των ΑΠΕ του Ομίλου ΔΕΗ είναι κομβικός. Η Δυτική Μακεδονία που επί 70 χρόνια έδινε ενέργεια στην Ελλάδα από λιγνίτη, τώρα δίνει και θα δίνει «πράσινη ενέργεια» από δεκάδες μικρά και μεγάλα έργα, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το πλάνο του Ομίλου περιλαμβάνει επενδύσεις €1,2 δισ. για κατασκευή φωτοβολταϊκών στις περιοχές των ορυχείων. Συνολικά, κατασκευάζονται 2.130 MW φωτοβολταϊκών που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες 715.000 σπιτιών και επιχειρήσεων, ενώ δημιουργούνται χιλιάδες θέσεις εργασίας. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν: Ο φωτοβολταϊκός σταθμός «Φοίβη», ισχύος 550 MW, κατασκευάζεται σε περιοχές του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (πλησίον της Ποντοκώμης). Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 880 GWhe, η οποία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 196.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή σχεδόν 440 kt CO2 ετησίως. Η ονομαστική παραγωγή του εν λόγω σταθμού αντιστοιχεί στο 1,8% της εγχώριας παραγωγής του ελληνικού διασυνδεμένου συστήματος. Το φωτοβολταϊκό συγκρότημα «Αμυνταίου», ισχύος 940 MW, κατασκευάστηκε στις περιοχές Ροδώνας, Φιλώτας, Λακκιά και Περδίκκας των Δήμων Αμυνταίου και Εορδαίας σε συνεργασία με την RWE. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 1.500 GWhe, η οποία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 298.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή πλέον των 750 kt CO2 ετησίως. Ο φωτοβολταϊκός σταθμός «Ηλιακό Βέλος 1», ισχύος 200 MW, κατασκευάστηκε σε περιοχές του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας (πλησίον της Πτολεμαΐδας). Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 320 GWhe, η οποία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 71.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή σχεδόν 160 kt CO2 ετησίως. Ο φωτοβολταϊκός σταθμός «Εξοχή 7», ισχύος 80 MW, κατασκευάζεται σε περιοχές του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 122 GWhe, η οποία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 27.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή σχεδόν 61 kt CO2 ετησίως. Ο φωτοβολταϊκός σταθμός «Ακρινή», ισχύος 80 MW, κατασκευάστηκε πλησίον του χωριού Ακρινή του Δήμου Κοζάνης. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 122 GWhe, η οποία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 27.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή σχεδόν 61 kt CO2 ετησίως. Επιπλέον, άλλοι 10 μικρότεροι φωτοβολταϊκοί σταθμοί στην ευρύτερη περιοχή των παλαιών λιγνιτικών περιοχών παράγουν ή θα παράγουν ρεύμα από τον ήλιο καλύπτοντας τις ανάγκες χιλιάδων νοικοκυριών, αποτρέποντας την εκπομπή χιλιάδων τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Πέραν των φωτοβολταϊκών, ο Όμιλος ΔΕΗ έχει επίσης κατασκευάσει κοντά στη Σιάτιστα το αιολικό πάρκο «Κουκούλι» που αποτελείται από 3 Ανεμογεννήτριες ονομαστικής ισχύος 4,5 MW. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 38 GWhe και μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 8.400 νοικοκυριών αποτρέποντας ταυτόχρονα την εκπομπή σχεδόν 19 kt CO2 ετησίως. Επίσης, το αιολικό πάρκο «Δούκας» κατασκευάζεται πλησίον του Λεχόβου και αποτελείται από 5 Ανεμογεννήτριες ονομαστικής ισχύος 5,2 MW. Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εκτιμάται σε 68 GWhe, μπορεί να καλύψει τις ανάγκες περίπου 15.000 νοικοκυριών και να αποτρέψει την εκπομπή σχεδόν 34 kt CO2 ετησίως. Έργα αποθήκευσης ενέργειας Επενδύσεις ύψους €940 εκατ. σε έργα αποθήκευσης ενέργειας ισχύος 860 MW στη Δυτική Μακεδονία ανακοίνωσε ο Όμιλος ΔΕΗ κατά την παρουσίαση του επενδυτικού πλάνου στην περιοχή. Η αποθήκευση ενέργειας είναι η λύση για τη στοχαστικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τα πρώην λιγνιτικά πεδία είναι ιδανικό μέρος για αυτό. Η σημαντική αυτή επένδυση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη δύο αντλησιοταμιευτικών έργων, αξιοποιώντας τις φυσικές διαφορές υψομέτρου των ανενεργών λιγνιτικών ορυχείων και αναμένεται να δημιουργήσει περισσότερες από 1.300 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή, καθώς και εκατοντάδες μόνιμες θέσεις κατά τη λειτουργία. Το πρώτο έργο αντλησιοταμίευσης θα αναπτυχθεί στο ορυχείο Καρδιάς, μετά την απόσυρση των πύργων ψύξης των παλιών μονάδων και θα έχει δυναμικότητα παραγωγής 320 MW για οκτώ ώρες, χρησιμοποιώντας τον πυθμένα του παλιού ορυχείου ως κάτω δεξαμενή. Η επένδυση ανέρχεται στα 430 εκατ. ευρώ και θα δημιουργήσει 600 θέσεις εργασίας. Αντίστοιχα, στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου, ο Όμιλος σχεδιάζει μονάδα αντλησιοταμίευσης δυναμικότητας 240 MW για 12 ώρες, με κόστος 310 εκατ. ευρώ και τη δημιουργία 550 νέων θέσεων εργασίας. Και τα δύο έργα έχουν ήδη λάβει τις απαραίτητες άδειες από τη Ρυθμιστική Αρχή και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο σχεδιασμού. Τα έργα αντλησιοταμίευσης αντισταθμίζουν τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ και συμβάλλουν στη σωστή κατανομή της παραγόμενης ενέργειας μέσα στην ημέρα. Ουσιαστικά, η αντλησιοταμίευση είναι μία σύγχρονη τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας, μεγάλης κλίμακας, που συμβάλλει στη σταθερότητα του δικτύου, με έναν αμιγώς πράσινο τρόπο. Ένα τυπικό σύστημα αντλησιοταμίευσης περιλαμβάνει δύο ταμιευτήρες νερού - εγκατεστημένους σε διαφορετικό υψόμετρο - και υδροηλεκτρικούς στροβίλους (τουρμπίνες), οι οποίοι παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια, κατά τις ώρες που δε χρησιμοποιείται, αξιοποιείται για να αντληθεί το νερό από τον κάτω ταμιευτήρα και να μεταφερθεί προς τον ταμιευτήρα, που βρίσκεται σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Εκεί, αποθηκεύεται ως υδροηλεκτρικό απόθεμα. Όταν η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται, το νερό ελευθερώνεται από τον πάνω ταμιευτήρα προς τον κάτω -και περνώντας μέσα από τις τουρμπίνες- παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Οι πρώην εξορυκτικές περιοχές του Ομίλου ΔΕΗ είναι ιδανικές για αυτή τη χρήση, καθώς οι λίμνες που απαιτούνται είναι σχεδόν έτοιμες, δεδομένου ότι υπάρχουν επιφανειακά ορυχεία με την απαραίτητη διαφορά υψομέτρου, που μπορούν εύκολα να γεμίσουν με νερό. Πρακτικά, ο Όμιλος αξιοποιεί τα ανενεργά ορυχεία, ορίζοντας τον νέο τους ρόλο σε ένα βιώσιμο πλαίσιο -και δίνει νέα πνοή στην περιοχή- δημιουργώντας ένα οικοσύστημα τεσσάρων λιμνών. Έργα αποθήκευση με μπαταρίες – BESS – συνολικής ισχύος 300MW Ο Όμιλος ΔΕΗ προχωρά με ταχείς ρυθμούς τα έργα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες στη Δυτική Μακεδονία συνολικής ισχύος 300 MW, τα οποία κατασκευάζονται πλησίον Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κυρίως φωτοβολταϊκών σταθμών, ώστε να αποθηκεύουν την ενέργεια που παράγεται και δε διανέμεται άμεσα στο δίκτυο. Από την πρώτη ανταγωνιστική διαδικασία της ΡΑΕΥΥ, ο Όμιλος ΔΕΗ εξασφάλισε δύο έργα αποθήκευσης ενέργειας (BESS) συνολικής ισχύος 98 MW / 196 MWh. Τα έργα θα κατασκευαστούν το μεν πρώτο δίπλα στον ΑΗΣ Καρδιάς και, συγκεκριμένα, πλησίον του φωτοβολταϊκού σταθμού «Φοίβη» ισχύος 550 MW. Το δεύτερο θα κατασκευαστεί στον ΑΗΣ Μελίτη, επίσης δίπλα σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Κατά την τρίτη διαγωνιστική διαδικασία της ΡΑΑΕΥ, ο Όμιλος ΔΕΗ, μέσω της θυγατρικής του ΔΕΗ Ανανεώσιμες, επελέγη για την εγκατάσταση και λειτουργία σταθμών αποθήκευσης ενέργειας ισχύος επιπλέον 50 MW / 200 MWh, σύμφωνα με τον οριστικό κατάλογο επιλεγέντων της τρίτης ανταγωνιστικής διαδικασίας της ΡΑΑΕΥ. Ο σταθμός αποθήκευσης θα κατασκευαστεί επίσης στη Δυτική Μακεδονία, κοντά σε ΑΗΣ του Ομίλου ΔΕΗ και συγκεκριμένα στο Αμύνταιο, σε περιοχή όπου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η κατασκευή φωτοβολταϊκών σταθμών της εταιρείας συνολικής ισχύος 940 MW. Τα υπόλοιπα έργα συνολικής ισχύος 150 MW θα κατασκευαστούν στην Πτολεμαΐδα και θα γειτνιάζουν με τα φωτοβολταΐκα έργα της ΔΕΗ στην περιοχή συνολικής ισχύος 1.190MW. Έργα Συμβατικής και Εναλλακτικής Παραγωγής H νέα εποχή για την Πτολεμαΐδα 5 Σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο του Ομίλου ΔΕΗ που ανακοινώθηκε τον Νοέμβριο του 2024, το 2026 θα επιτευχθεί η πλήρης απολιγνιτοποίηση της παραγωγής στη χώρα, καθώς και οι τελευταίες μονάδες παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη θα σταματήσουν τη λειτουργία τους. Ο λιγνίτης υπήρξε για πολλά χρόνια η κινητήριος δύναμη της παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα. Όμως, κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από λιγνίτη, λόγω των αυξημένων τιμών δικαιωμάτων ρύπων, έχει ξεπεράσει κατά πολύ τους υπόλοιπους τρόπους παραγωγής. Η Πτολεμαΐδα 5 έπρεπε να σταματήσει να καίει λιγνίτη αφενός γιατί λόγω τιμών δικαιωμάτων ρύπων βρίσκεται εκτός αγοράς και αφετέρου γιατί δεν μπορεί να λειτουργεί ευέλικτα, όπως απαιτεί το σύγχρονο Ευρωπαϊκό σύστημα στο οποίο κυριαρχούν οι ΑΠΕ. Η Πτολεμαΐδα 5 λειτουργεί σήμερα σε λιγότερο από τη μισή της δυναμικότητα. Tο 2026, η Πτολεμαΐδα 5 θα σταματήσει να καίει λιγνίτη, θα συνεχίσει, όμως, να λειτουργεί. Βάσει του αναπτυξιακού πλάνου του Ομίλου ΔΕΗ για την περιοχή, αρχικά, μέχρι το τέλος του 2027, θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου/OCGT ισχύος 350 MW, κάτι που εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή. Ο Όμιλος ΔΕΗ βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με τους μεγαλύτερους προμηθευτές τεχνολογίας για την επιλογή του απαραίτητου εξοπλισμού και η αδειοδότηση είναι σε εξέλιξη. Όσον αφορά στην προμήθεια αερίου, έχουν γίνει οι απαραίτητες προετοιμασίες για επέκταση γραμμής φυσικού αερίου στη μονάδα. Η μονάδα έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να αναβαθμιστεί, με την προσθήκη ατμοστρόβιλου, σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου/CCGT 500 MW. Το φυσικό αέριο επελέγη ως η βέλτιστη λύση, καθώς αποτελεί τεχνολογία απαραίτητη στο περιφερειακό ενεργειακό σύστημα και συμπληρώνει το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ που αναπτύσσει ο Όμιλος ΔΕΗ στην περιοχή. Η αποδοτικότητα και η ευελιξία αυτής της μονάδας θα είναι από τις υψηλότερες στην αγορά ενέργειας, προσφέροντας επιπλέον ευελιξία στο χαρτοφυλάκιο παραγωγής, ενώ θα είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει υδρογόνο, όταν αυτή η τεχνολογία ωριμάσει. Πρακτικά, ο Όμιλος ΔΕΗ αξιοποιεί την υπάρχουσα υποδομή, καθώς και το πλεονέκτημα του τοπικού εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού, για να βελτιστοποιήσει την παραγωγή με βάση τα νέα δεδομένα στην αγορά ενέργειας, δημιουργώντας αξία για όλους. Hellenic Hydrogen: Η πρώτη βιομηχανικής κλίμακας μονάδα παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές Ο Όμιλος ΔΕΗ ανακοίνωσε επενδύσεις σε νέες καθαρές τεχνολογίες ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία, που στοχεύουν στην απομάκρυνση του άνθρακα από τομείς με υψηλές εκπομπές ρύπων, όπως οι μεταφορές και η βιομηχανική παραγωγή. Μέσω της κοινοπραξίας Hellenic Hydrogen με την Motoroil, ο Όμιλος ΔΕΗ συμμετέχει στην πρώτη βιομηχανικής κλίμακας μονάδα παραγωγής υδρογόνου από ανανεώσιμες πηγές στο Αμύνταιο. Η μονάδα, που κατασκευάζεται στον ευρύτερο χώρο του παλιού εργοστασίου, θα είναι σε πρώτη φάση της τάξης των 50MW, μία επένδυση ύψους €70 εκατ., όπου θα απασχοληθούν 300 εργαζόμενοι κατά το κατασκευαστικό στάδιο. Το πράσινο υδρογόνο είναι μία υποσχόμενη τεχνολογία που ενδέχεται να παίξει σημαντικό ρόλο στο μέλλον, με τον Όμιλο ΔΕΗ να επιλέγει τη Δυτική Μακεδονία για την κατασκευή της μονάδας. Οι εφαρμογές του πράσινου υδρογόνου είναι πολλές, για παράδειγμα η μονάδα ΣΗΘΥΑ στην Καρδιά, όπως και οι άλλες μονάδες CCGT που κατασκευάζει ο Όμιλος, θα μπορούν να λειτουργούν και με μείγμα φυσικού αερίου και υδρογόνου. Νέα μονάδα Waste2Energy με υπερσύγχρονη αντιρρυπαντική τεχνολογία Στη Δυτική Μακεδονία, εκεί που βρίσκεται σήμερα η «αυλή του λιγνίτη» του σταθμού Πτολεμαΐδα 5, εξετάζεται -ανάλογα και με το αδειοδοτικό πλαίσιο- μία νέα μονάδα θερμικής επεξεργασίας απορριμματογενών ενεργειακών πρώτων υλών. Ο σχεδιασμός της μονάδας Waste 2Energy προβλέπει την εγκατάσταση γεννήτριας ισχύος περίπου 38 MW η οποία, εκτός από ηλεκτρική ενέργεια, θα μπορεί να διαθέτει και θερμική ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης της περιοχής. Παράλληλα, θα είναι εξοπλισμένη με υπερσύγχρονη αντιρρυπαντική τεχνολογία (State of the Art), ενώ θα δίνει έμφαση και στην ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών από τα προϊόντα της καύσης. Πρόκειται για μια επένδυση ύψους €300 εκατ., η οποία αναμένεται να δημιουργήσει 200 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή της, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ενεργειακή μετάβαση και τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής. Μονάδα ΣΗΘΥΑ για τις ανάγκες τηλεθέρμανσης της Δ. Μακεδονίας Σύμφωνα με το αναπτυξιακό πλάνο του Ομίλου ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία, ξεκινά η κατασκευή της Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), με στόχο τη διασφάλιση της κάλυψης των αναγκών τηλεθέρμανσης στην περιοχή. Το έργο που προβλέπεται να εγκατασταθεί εντός του οικοπέδου του πρώην ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ, αποτελεί εξολοκλήρου επένδυση του Ομίλου, ύψους περίπου €80 εκατ. και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το τέλος του 2026. Η μονάδα ΣΗΘΥΑ αποτελεί μέρος των δεσμεύσεων που ανέλαβε να υλοποιήσει ο Όμιλος ΔΕΗ, συνυπογράφοντας το Μνημόνιο κατανόησης και στρατηγικής συνεργασίας (MoU) με τους αρμόδιους φορείς, ενώ η κατασκευή ξεκινά καθώς ολοκληρώθηκαν οι προαπαιτούμενες ενέργειες εκ μέρους των υπόλοιπων συμβαλλομένων. Το απαιτητικό αυτό έργο με τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά, που σχεδιάστηκε από τον Όμιλο ΔΕΗ σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη του Μνημονίου, διασφαλίζει την απρόσκοπτη παροχή θερμικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα τηλεθέρμανσης της Δ. Μακεδονίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και μελλοντικές επεκτάσεις του συστήματος, όπως προσδιορίστηκαν από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης. Ταυτόχρονα, το έργο σχεδιάστηκε με στόχο τη διασφάλιση του χαμηλότερου κόστους παραγωγής θερμικής ενέργειας έναντι οποιασδήποτε εναλλακτικής τεχνολογίας ή επένδυσης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη βιωσιμότητα των Δημοτικών Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης. Η υλοποίηση του έργου ΣΗΘΥΑ προβλέπει την εγκατάσταση 17 μηχανών εσωτερικής καύσης με καύσιμο φυσικό αέριο, που θα μπορούν να λειτουργούν και με μείγμα φυσικού αερίου και υδρογόνου, χωρίς να επηρεαστεί ο βαθμός απόδοσής τους. Η μονάδα θα καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις για χαρακτηρισμό της ως «πλήρως συμπαραγωγική» βάσει της σχετικής νομοθεσίας εξασφαλίζοντας ποσοστό ενεργειακής εξοικονόμησης πάνω από 10%, καθώς και συνολικό βαθμό απόδοσης μεγαλύτερο από 75%. Σύγχρονοι πυκνωτές για εξισορρόπηση του συστήματος υπερυψηλής τάσης Στον ΑΗΣ Καρδιάς, οι παλαιές γεννήτριες των Μονάδων 3 και 4 του Ομίλου ΔΕΗ θα μετατραπούν σε σύγχρονους πυκνωτές που συμβάλλουν σημαντικά στη σταθεροποίηση του συστήματος υπερυψηλής τάσης. Με απλά λόγια, πρόκειται για μία τεχνολογία που χρησιμοποιεί τις υπάρχουσες γεννήτριες έχοντας ενσωματώσει στον άξονά τους έναν σφόνδυλο που λειτουργεί ως βαρίδι. Έτσι, καθίσταται δυνατή η ρύθμιση της τάσης και της συχνότητας του συστήματος, ενώ η λύση αυτή θεωρείται η βέλτιστη από τεχνοοικονομική άποψη για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας και της ασφάλειας των εθνικών δικτύων υπερυψηλής τάσης. Ο Όμιλος ΔΕΗ, κατά την παρουσίαση του επενδυτικού πλάνου στη Δυτική Μακεδονία, ανακοίνωσε ότι έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία επιλογής αναδόχου, μετά την ολοκλήρωση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων, ενώ η επένδυση εκτιμάται στα 30 εκατ. ευρώ. Έργα αποσύρσεων αξίας 130 εκατομμυρίων ευρώ με βάση την κυκλική οικονομία Σύμφωνα με το αναπτυξιακό πλάνο για τη Δυτική Μακεδονία που παρουσίασε ο Όμιλος ΔΕΗ, περίπου €130 εκατ. θα επενδυθούν στις αποσύρσεις κτηρίων, εγκαταστάσεων, μέσων παραγωγής κ.α., τα οποία συνδέονται με την παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κάποιον άλλο σκοπό παραγωγής ενέργειας. Οι αποσύρσεις πραγματοποιούνται με τον πιο περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο. Ό,τι μπορεί να ανακυκλωθεί, ανακυκλώνεται. Ό,τι μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, επαναχρησιμοποιείται. Σχεδόν το 95% των υλικών θα ανακυκλωθεί. Η απόσυρση αυτών των υλικών είναι ένα απαιτητικό, κοστοβόρο και χρονοβόρο έργο, το οποίο υλοποιείται από τον Όμιλο ΔΕΗ όχι απλώς ως τυπική υποχρέωση, αλλά διότι η εταιρεία θεωρεί καθήκον της να παραδώσει τον χώρο σε καλύτερη κατάσταση από ότι τον παρέλαβε. Συνολικά, ο Όμιλος ΔΕΗ θα επενδύσει 130 εκατ. ευρώ για τις αποσύρσεις που θα ολοκληρωθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια, καθώς κλείνουν και οι τελευταίες μονάδες λιγνίτη. Αυτές οι επενδύσεις ενισχύουν την τοπική οικονομία κατά την περίοδο μετάβασης, δημιουργώντας παράλληλα νέες θέσεις εργασίας. Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, για τα περισσότερα από τα 400 χιλιόμετρα ταινιοδρόμων που μετέφεραν τον λιγνίτη από τα σημεία εξόρυξης στα εργοστάσια ή τα υλικά στα σημεία απόθεσης, η ΔΕΗ δημιουργεί στα παλιά ορυχεία του Αμυνταίου μονάδα πυρόλυσης των ταινιοδρόμων. Έτσι, αντί να καταλήξουν σε κάποια χωματερή, οι ταινιόδρομοι θα υποβληθούν σε πυρόλυση, παράγοντας χρήσιμα χημικά, αέρια και έλαια, τα οποία θα αξιοποιηθούν από τις βιομηχανίες που τα χρειάζονται. Αποκαταστάσεις εδαφών: Νέα πνοή σε χιλιάδες στρέμματα Όσον αφορά στις αποκαταστάσεις εδαφών, ο Όμιλος ΔΕΗ είχε σχεδόν 200.000 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή, στη λεκάνη λιγνιτικών αποθεμάτων, από την Κοζάνη έως τη Φλώρινα. Από αυτά, περίπου 80.000 στρέμματα επιστρέφονται σταδιακά στο Δημόσιο, στη Μετάβαση, έτοιμα για τη χρήση που το Δημόσιο έχει προβλέψει. Βάσει του πλάνου που ανακοίνωσε ο Όμιλος ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία, με επενδύσεις ύψους 270 εκατ. ευρώ, τα έργα αποκατάστασης θα δημιουργήσουν 500 θέσεις εργασίας, μεταμορφώνοντας την περιοχή τα επόμενα χρόνια. Στα εδάφη προβλέπονται από τη Μετάβαση διάφορες χρήσεις και η ΔΕΗ τα παραδίδει πλήρως αποκατεστημένα και συνεργάζεται στενά με τους αρμόδιους φορείς, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι αποκαταστάσεις εδαφών τον Όμιλο ΔΕΗ δεν είναι κάτι νέο, ξεκίνησαν ήδη από τις πρώτες εξορύξεις λιγνίτη. Σε ανενεργά ορυχεία, δεκαετίες πριν, φυτεύτηκαν ακακίες, σφένδαμοι και πεύκα, λεβάντα και αρωματικά φυτά, έπειτα από τις αποκαταστάσεις που είχαν γίνει σε εκείνα τα εδάφη. Ο Όμιλος ΔΕΗ, πρακτικά εξόρυξε τον λιγνίτη που υπήρχε κάτω από το έδαφος, απόθεσε ξανά το χώμα στη θέση του και φύτεψε τα καταλληλότερα δέντρα για αποκαταστάσεις, ενώ σήμερα αναπτύσσονται ακόμα και οπωρώνες και αμπελώνες.

Σε ζώνη υψηλού ρίσκου και η ελληνική οικονομία ελέω Τραμπ – Αγωνία στην Αθήνα εν μέσω ακραίας αβεβαιότητας

Όταν μια προσωπικότητα όπως ο Τραμπ ανακοινώνει το πιο σκληρό πακέτο δασμών των τελευταίων 100 ετών οδηγώντας τα διεθνή χρηματιστήρια σε περιδίνηση και τις μεγάλες βιομηχανικές χώρες στα κάγκελα, τίποτε δεν μπορεί να είναι πια το ίδιο στη διεθνή οικονομία. Ούτε φυσικά η Ελλάδα μπορεί να αποτελεί εξαίρεση καθώς όταν τσακώνονται οι…ελέφαντες μοιραία την πληρώνουν και τα… μυρμήγκια. Το χθεσινό πρώτο σοκ των ανακοινώσεων του POTUS και η βίαιη αντίδραση στις αγορές έχουν θέσει διεθνώς σε κίνηση τα πολύπλοκα γρανάζια μιας τεράστιας επιχείρησης οικονομικής, παρασκηνιακής, διπλωματίας εν αναμονή της αντεπίθεσης των μεγάλων βιομηχανικών δυνάμεων στην επίθεση του Τραμπ, σε ομάδες, σε ευρύτερες συμμαχίες ή κατά μόνας. Με την αβεβαιότητα στο κόκκινο ουδείς μπορεί να προβλέψει αυτή τη στιγμή εάν η επόμενη μέρα θα οδηγήσει σε μια τυφλή, μεγάλης κλίμακας, σύγκρουση απέναντι σε έναν απρόβλεπτο αντίπαλο – που είναι σε όλα τα σενάρια ο Τραμπ - ή εάν θα έχουμε μια σταδιακή κλιμάκωση στην αντεπίθεση, με διαμόρφωση συμμαχιών και με πολλές, παράλληλες διαπραγματεύσεις μεταξύ θιγόμενων χωρών και της αμερικανικής ηγεσίας. Έχει για παράδειγμα ενδιαφέρον η δήλωση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Γιοργκ Κούκις, χθες που εκτίμησε πως μέσα μια τέτοια αναταραχή προκύπτουν και ευκαιρίες για νέες συμμαχίες, τις οποίες θα πρέπει να εκμεταλλευθούν οι θιγόμενες χώρες αποφασιστικά, δείχνοντας ενδεχομένως σε στενότερους δεσμούς με χώρες όπως ο Καναδάς και το Μεξικό. Δύσκολο powergame Σε κάθε περίπτωση ο πλανήτης βιώνει ένα πρωτοφανές και δύσκολο powergame, που μόλις τώρα ξεκινά έχοντας εκτινάξει στα ύψη την αβεβαιότητα, κάτι που φυσικά απεχθάνονται οι αγορές, η αντίδραση των οποίων τα επόμενα 24ωρα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Άλλωστε, όπως σε όλες τις μεγάλες κρίσεις, στο τέλος της ημέρας καμία ηγεσία και πολιτική δύναμη δεν μπορεί να σταθεί αμετακίνητη σε πολιτικές όταν αυτές οδηγούν τις αγορές σε διαδοχικά sell – off και μαζικές απώλειες δισεκατομμυρίων πλούτου και επιχειρηματικών κερδών. Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, σενάριο φυσικά που τους τελευταίους μήνες όλες οι κυβερνήσεις απεύχονταν αλλά θεωρούσαν και πιθανό, βρίσκει την ελληνική οικονομία σε μια κρίσιμη, οικονομική αλλά και πολιτική καμπή που πολλαπλασιάζει την αγωνία στο κυβερνητικό επιτελείο, τις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και μεγάλα θεσμικά κέντρα όπως η Τράπεζα της Ελλάδος. Οι άμεσες επιπτώσεις των δασμών στην ελληνική οικονομία δεν αναμένονται σημαντικές καθώς οι εξαγωγές μας προς τις ΗΠΑ είναι μικρές. Να σημειωθεί πως οι εξαγωγές της χώρας μας προς τις ΗΠΑ, καταλαμβάνουν περίπου το 4,8% της συνολικής αξίας ενώ σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 1,58 δισ. ευρώ ή 7,3% των συνολικών ταξιδιωτικών εισπράξεων το 2024. Ο ελέφαντας στο δωμάτιο Ο μεγάλος ελέφαντας στο δωμάτιο για την Ελλάδα είναι οι δευτερογενείς επιπτώσεις που έχουν να κάνουν πρωτίστως με το πως θα επηρεαστεί η ανάπτυξη στη χώρα, εάν οι μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες δεχθούν σοβαρό πλήγμα. Εάν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Ιταλοί και άλλοι Ευρωπαίοι φοβηθούν ή/και υποστούν τους επόμενους μήνες τις συνέπειες από τις πολιτικές Τραμπ στις θέσεις εργασίας και στις τιμές, μοιραία οι διακοπές τους προς το Νότο θα ψαλιδιστούν που σημαίνει λιγότερα έσοδα για την Ελλάδα. Αντίστοιχα φυσικά μπορεί να επηρεαστεί και η κίνηση τουριστών από τις ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, η νέα περίοδος αβεβαιότητας στην οποία εισέρχεται η διεθνής οικονομία, μέχρι στιγμής δεν έχει ορίζοντα τερματισμού, κάτι που μπορεί να βάλει φρένο στις επενδύσεις, αυξάνοντας το risk aversion. Αυτό το θέμα για μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα είναι σημαντικό, καθώς το επενδυτικό κενό με την Ευρώπη παραμένει μεγάλο και έπρεπε ούτως ή άλλως - και υπό ιδανικές συνθήκες - να τρέξουμε με ακόμη πιο γρήγορα για να πετύχουμε τη σύγκλιση. Ταυτόχρονα χρειαζόμαστε ακόμη αρκετά χρόνια για να επανέλθει η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας στα επίπεδα που ήταν πριν το 2010, κάτι που σημαίνει πως δεν έχουμε καθόλου την πολυτέλεια καθυστερήσεων στις αναβαθμίσεις εξαιτίας πια εξωγενών παραγόντων. Ταυτόχρονα τέτοιου τύπου εμπορικές συρράξεις αναπόδραστα θα επηρεάσουν τις εμπορικές αλυσίδες και τις τιμές. Μία ακόμη παράμετρος που δευτερογενώς μπορεί να επηρεάσει και τη χώρα μας. Όλα αυτά τα ζυγίζουν στην Αθήνα, όπως φυσικά όπως και σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, συστήνοντας σε όλους τους τόνους ψυχραιμία, ενώ φυσικά είναι πολύ δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί αυτή τη στιγμή το εύρος της επίπτωσης. Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις δίνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον πια και στην προσεχή συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ στις 16 – 17 Απριλίου και στο σήμα που θα δώσει εκεί η Λαγκάρντ αποτιμώντας τις εξελίξεις. Χθες πάντως ο Διοικητής της ΤτΕ, κ. Γ. Στουρνάρας εκτίμησε πως οι πρόσφατες εξελίξεις δεν αποτελούν εμπόδιο στην περαιτέρω μείωση των επιτοκίων τον Απρίλιο. Μέχρι τότε φυσικά μεσολαβεί ένα απολύτως κρίσιμο δεκαήμερο που πολλά μπορούν να συμβούν καθώς θα ξεκαθαρίζει η αντίδραση των θιγόμενων χωρών ενώ θα ανοίγει κι άλλο τα χαρτιά του ο Τραμπ δίνοντας περισσότερη ορατότητα σε κρίσιμες παραμέτρους όπως η διάρκεια των δασμών ή/και η διάθεση του για διαπραγμάτευση. Η αποστολή Πιερρακάκη Ο νέος υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης από την πλευρά του βουτάει πλέον στα βαθιά, καθώς η διεθνής καταιγίδα απαιτεί προσεκτικούς χειρισμούς και στο ελληνικό μέτωπο. Η χώρα βρίσκεται σε ελεγχόμενο σημείο, έχοντας ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις που αναμένεται να πιστοποιηθούν στις 22 Απριλίου με την κοινοποίηση του κλεισίματος του 2024 στη Eurostat και την πιστοποίηση νέας δημοσιονομικής υπεραπόδοση. Ταυτόχρονα δεν αποτελεί «μαύρο πρόβατο» για τους επενδυτές, όπως ήταν στο παρελθόν, ενώ διαθέτει ισχυρό αναπτυξιακό απόθεμα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Παραμένει όμως ακόμη χαμηλά στα σκαλιά της επενδυτικής βαθμίδας, ενώ φέτος είναι μεγάλο το στοίχημα να καταφέρει να σκαρφαλώσει λίγο παραπάνω μέσω των επόμενων αξιολογήσεων. Κάτι που σε ένα περιβάλλον παγκόσμιας, και απρόβλεπτης κρίσης, ίσως έχει πια αυξημένο βαθμό δυσκολίας. Υπό αυτό το πρίσμα η επόμενη αξιολόγηση της χώρας από το διεθνή οίκο Standard & Poor’s στις 18 Απριλίου έχει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα σε σχέση με…προχθές καθώς με ή χωρίς αναβάθμιση ο οίκος θα δώσει ένα σήμα στη διεθνή κοινότητα για το πόσο ανθεκτική θεωρεί πως είναι η ελληνική οικονομία στο νέο αυτό τοπίο. Αυτό το θέμα, η ανθεκτικότητα μιας οικονομίας που τώρα αναρρώνει, είναι πλέον το μεγάλο ερώτημα για την ελληνική οικονομία και αυτό που θα κρατά ξάγρυπνο το οικονομικό επιτελείο – και όχι μόνο – τους επόμενους μήνες.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ